Μετά τον τοκετό

Πρώτες ημέρες του μωρού

Τα μωρά συχνά κερδίζουν πόντους και, μάλιστα, πολύ γρήγορα

Τα μωρά που παίρνουν χαμηλή βαθμολογία στο τεστ ή αντιμετωπίζουν κάποια προβλήματα στην αρχή, μπορούν να κερδίσουν το χαμένο έδαφος μέσα σε μερικά λεπτά. Παρακολουθούνται συνεχώς. Αν το πρόβλημα είναι επείγον, παραδίδονται αμέσως στα επιδέξια χέρια των ειδικών παιδιάτρων, των νεογνολόγων. Οι γονείς ενημερώνονται αναλυτικά για τα ευρήματα και τις απαραίτητες θεραπείες, καθώς η συνεργασία είναι πολύ σημαντική για το μωρό.

Κι εγώ; Η μαία και ο γυναικολόγος βρίσκονται κοντά σας

Και οι δύο σάς φροντίζουν μετά τον τοκετό και ελέγχουν αν όλα πάνε καλά και αν τα καταφέρνετε έπειτα από αυτή την τεράστια αλλαγή στο σώμα σας. Θα πρέπει να κάνετε δύο ιατρικές εξετάσεις: την πρώτη εξέταση λοχείας που διενεργείται όσο ακόμη είστε στην κλινική και τη δεύτερη εξέταση μεταξύ της 6ης και της 8ης εβδομάδας. Ο μαιευτήρας θα σας υπενθυμίσει αυτά τα ραντεβού. Είναι σημαντικά για μια υγιή αρχή με το μωρό σας και για το μέλλον.

Η δεύτερη υποχρεωτική εξέταση του μωρού

Το επόμενο ραντεβού του μωρού με το γιατρό είναι μεταξύ της τρίτης και της δέκατης ημέρας της ζωής του. Αν βρίσκεστε ακόμη στην κλινική, υπάρχει διαθέσιμος ένας παιδίατρος που διενεργεί την εξέταση. Διαφορετικά θα πρέπει να κλείσετε ένα ραντεβού στο ιατρείο. Εκτός από τη γενική εξέταση, διενεργούνται διάφορες εξετάσεις για τον μεταβολισμό, π.χ. για τον μεταβολισμό πρωτεϊνών, υδατανθράκων και για τη λειτουργία του θυρεοειδούς. Αν οι βλάβες δεν διαπιστωθούν εγκαίρως, μπορεί να έχουν ως συνέπεια διανοητικές και σωματικές αναπηρίες. Αν η οικογένεια έχει κάποιο ιδιαίτερο ιστορικό, ο μεταγεννητικός έλεγχος επεκτείνεται και σε άλλες εξετάσεις.

Οι υπόλοιπες εξετάσεις:

Ασφάλεια για υγιές μέλλον
Μην παραλείπετε καμία διαγνωστική εξέταση, ακόμη κι αν το παιδί μοιάζει να είναι απόλυτα υγιές και μην αντιμετωπίζετε τα μικρά προβλήματα που μπορεί να παρουσιάζει με τη σκέψη “συμβαίνουν αυτά”.
Τα προβλήματα που εντοπίζονται έγκαιρα κατά τα πρώτα χρόνια είναι είτε απόλυτα ιάσιμα είτε μπορούν να τεθούν αποτελεσματικά υπό έλεγχο με τη θεραπεία. Τα ραντεβού για τις διαγνωστικές εξετάσεις θα πρέπει να συνδέονται με τα ραντεβού για τα εμβόλια.

Τα πιο αθώα προβλήματα στην αρχή:

•    Απώλεια βάρους: Μια μικρή μείωση του βάρους είναι απόλυτα φυσιολογική κατά τις πρώτες ημέρες.

•    Φτάρνισμα: Δεν πρόκειται για κρυολόγημα. Τα μωρά προπονούν τις αναπνευστικές οδούς τους.

•    Εξανθήματα: Κατά κανόνα εξαφανίζονται γρήγορα και δεν αποτελούν ακόμη ένδειξη αλλεργίας.

•    Αναγωγή και κατάποση: Το αντανακλαστικό της κατάποσης πρέπει να ωριμάσει. Αν το παιδί αναπτύσσεται καλά, δεν υπάρχει πρόβλημα. Απλά ταΐζετέ το προσεκτικά.

•    Μελανά χεράκια και ποδαράκια όταν το μωρό κρυώνει: Ο εσωτερικός κλιματισμός πρέπει να ωριμάσει περισσότερο. Αν το μελάνιασμα παραμένει, ρωτήστε οπωσδήποτε τον παιδίατρο.

Τι πρέπει να αναφέρετε στον παιδίατρο:

•    Χάνει ασυνήθιστα πολύ βάρος το μωρό;

•    Αντιμετωπίζει έντονες και διαρκείς δυσκολίες στον θηλασμό και την κατάποση;

•    Αποβάλλει την τροφή του;

•    Πώς είναι τα κακά του;

•    Είναι ιδιαίτερα ανήσυχο και έχει συχνά ρίγη;

•    Βήχει ή αναπνέει με δυσκολία;

•    Το στόμα του γίνεται μελανό ή λευκό κατά την πόση;

•    Κινεί το ίδιο καλά τα πόδια και τα χέρια του και από τις δύο πλευρές;

•    Έχει ή είχε συχνά πυρετό πάνω από 38 βαθμούς;

•    Είναι συνήθως το χρώμα του μελανό ή πολύ χλωμό;

•    Έχουν το δέρμα ή τα μάτια του κιτρινωπό χρώμα;

Αν τα νεογέννητα παρουσιάσουν ίκτερο, υποβάλλονται σε ακτινοβολία με λευκό φως (επαγωγή ενζύμων) στη θερμοκοιτίδα χωρίς παρενέργειες. Η θεραπεία προάγει την ανάπτυξη ενζύμων στο ήπαρ και, συνεπώς, την αποδόμηση της χολερυθρίνης. Εν τω μεταξύ μπορείτε να συνεχίσετε τον θηλασμό.

Το σώμα σας επανέρχεται – Έχετε πλήρη συνείδηση της αλλαγής

Επί 9 ολόκληρους μήνες ο μεταβολισμός, οι ιστοί, οι μύες και τα όργανά σας ήταν προσαρμοσμένα στην εγκυμοσύνη. Ο οργανισμός σας κατακρατούσε υγρά, το μωρό έσπρωχνε στην άκρη διάφορα όργανα. Τώρα η αντίστροφη πορεία έχει αρχίσει. Η παραγωγή ορμονών από τον πλακούντα διακόπτεται τη στιγμή του τοκετού. Ο θυρεοειδής και τα επινεφρίδια μειώνουν τους ρυθμούς τους και επιστρέφουν στην κανονική τους λειτουργία. Δεν είναι περίεργο ότι πού και πού νιώθετε εξάψεις ή παγωνιά. Επίσης, μια μικρή ακράτεια ούρων δεν είναι ασυνήθιστη, καθώς το μωρό πίεζε για πολύ καιρό την ουροδόχο κύστη σας. Νιώθετε επίσης κάτι σαν τράβηγμα στην κοιλιά σας. Η ορμόνη ωκυτοκίνη προκαλεί πόνους που μοιάζουν με τις ωδίνες, ώστε η μήτρα να επιστρέψει στην αρχική θέση της. Το ίδιο το μωρό σάς δίνει το σήμα κατά τον θηλασμό για την έκκριση αυτής της ορμόνης. Μερικές φορές η επίδραση είναι άμεση.

Το ενοχλητικό αίμα της λοχείας μπορεί να διαρκέσει για περίπου 3 έως 4 εβδομάδες. Τα εκκρίματα αυτά προέρχονται από τη διαδικασία επούλωσης του τραύματος του πλακούντα. Κατά την πρώτη εβδομάδα έχουν κόκκινο χρώμα, κατά τη δεύτερη καφετί και έπειτα γίνονται κίτρινα και όλο και πιο ανοιχτόχρωμα. Στη φάση αυτή το ντους είναι πιο υγιεινό από το μπάνιο, καθώς προστατεύει το στήθος από μολύνσεις.

Αποχή από τη σεξουαλική επαφή και πρόγραμμα αντισύλληψης

Στη διάρκεια της λοχείας δεν πρέπει να έχετε σεξουαλική επαφή ή, αν έχετε, να χρησιμοποιείτε προφυλακτικό, για να αποφύγετε τις μολύνσεις. Μετά την περινεοτομή είναι καλύτερο να περιμένετε έως την πλήρη επούλωση της πληγής. Ο θηλασμός δεν προσφέρει αξιόπιστη προστασία από μια ενδεχόμενη νέα εγκυμοσύνη. Αν θέλετε να είστε σίγουρη, ζητήστε τη συμβουλή του γυναικολόγου σας. Συμβατό με τον θηλασμό είναι το μικρό αντισυλληπτικό χάπι, το σπιράλ ή το ένθετο ορμονών που εμφυτεύεται κάτω από το δέρμα του βραχίονα και η δράση του διαρκεί περίπου 3 χρόνια. Μπορείτε να το αφαιρέσετε όποτε θέλετε.

Ασκήσεις σύσφιγξης – Προσφέρουν πολύ περισσότερα από τη βελτίωση της σιλουέτας σας

Θα χρειαστούν αρκετές εβδομάδες, προκειμένου το σώμα σας να βρει την προηγούμενη φόρμα και ελαστικότητά του. Το κοιλιακό τοίχωμα, το έδαφος της πυέλου και το μυϊκό σύστημα είναι διατεταμένα και χαλαρά. Δυστυχώς, η φύση δεν ρυθμίζει τα πάντα αυτόματα. Με τις εξειδικευμένες και τακτικές ασκήσεις της πυέλου, η μήτρα, το έντερο και η ουροδόχος κύστη επιστρέφουν στη θέση τους, ενώ οι σφιγκτήρες του πρωκτού, της κύστης και του κόλπου επανακτούν την ελαστικότητά τους. Επιπλέον, προλαμβάνετε ενδεχόμενα μελλοντικά προβλήματα, π.χ. την ακράτεια ούρων ή την πρόπτωση της μήτρας κατά την εμμηνόπαυση. Διαφορετικά, οι αδύναμοι μύες θα χαλαρώσουν ακόμη περισσότερο λόγω της μειωμένης παραγωγής ορμονών.

Προβλήματα διάθεσης – Μια εντελώς φυσιολογική κατάπτωση

Στην αρχή, πολλές μητέρες δεν ξέρουν τι να σκεφτούν όταν ξαφνικά αρχίζουν να κλαίνε ή όταν, παρά την ευτυχία τους για το μωρό, νιώθουν μια περίεργη θλίψη ή απελπισία. Οι συναισθηματικές μεταπτώσεις είναι απόλυτα φυσιολογικές. Έχετε καταφέρει πάρα πολλά, είστε πιο ευαίσθητη, ίσως νιώθετε εξαντλημένη και κενή. Στην επιφάνεια έρχονται προβληματισμοί, όπως: “Μπορώ να γίνω καλή μητέρα;” ή: “Θα μου συμπαρασταθεί ο σύντροφός μου;” Ίσως έχετε να επεξεργαστείτε διανοητικά έναν δύσκολο τοκετό. Οι ορμόνες σας είναι άνω κάτω και παίζουν κι αυτές τον ρόλο τους στις μεταβολές της διάθεσης. Δεχθείτε την κατάσταση όπως έχει και ανταλλάξτε εμπειρίες με άλλες μητέρες ή με το γιατρό σας. Κατά κανόνα, είναι μία φάση που περνάει από μόνη της.

Αν οι διαταραχές αυτές παραμείνουν ή γίνουν ενοχλητικές, θα πρέπει να αναζητήσετε ιατρική βοήθεια. Ενδείξεις μιας επιλόχειας κατάθλιψης μπορεί να είναι μεταξύ άλλων η αποφυγή της στενής επαφής με το μωρό, το υπερβολικό άγχος κατά τη φροντίδα του, ο συνεχής εκνευρισμός ή το μπλοκάρισμα ή η μετατροπή του θηλασμού σε βασανιστήριο, αν έχετε συχνά επίσχεση του γάλακτος ή μολύνσεις στον μαστό. Μιλήστε ανοιχτά με τον γυναικολόγο σας, με μια υπηρεσία οικογενειακής συμβουλευτικής ή απευθείας με τον ψυχολόγο ή τον ψυχοθεραπευτή.